Wanneer je door Johan de Witts uitgaande brieven bladert, zie je meteen dat Kerstmis voor hem eigenlijk geen feestdag was. 25 december duikt verrassend vaak op als datum onderaan zijn brieven over diplomatie, marinezaken, financiën en bestuurlijke kwesties. Het ene jaar stemt hij op Eerste Kerstdag de buitenlandse berichtgeving strak af, het andere jaar bespreekt…
Johan de Witt in 1669: het eerste jaar zonder Wendela
Wanneer je zijn brieven van 1669 achter elkaar leest, zie je meteen wat voor jaar het voor Johan de Witt was. Het is zijn eerste volledige jaar zonder zijn echtgenote Wendela Bicker. Ze overleed in juli 1668 en wat daarna volgde zijn geen brieven met uitgesproken rouw en verdriet maar een reeks praktische maatregelen die…
De wondere wereld van de ‘overige stukken’. Een voorproefje
In vrijwel elk archief kom je stukken tegen waarvan de inventarisator niet precies weet waar ze thuishoren. Deze dossiers krijgen labels als ‘overige stukken’, ‘aantekeningen’ of in de mooie oude archiefterm: ‘stukken waarvan het verband met dit archief niet is gebleken’. Het ligt er maar net aan hoe de archiefmedewerker die de inventarisatie uitvoert de…
Johan de Witt en Cosimo III de’ Medici: een diplomatiek meesterwerk uit 1668
Af en toe duikt er in de correspondentie van Johan de Witt een brief op die niet alleen historisch interessant is, maar vooral veel zegt over zijn positie en reputatie in het Europa van de 17e eeuw. Dat Johan de Witt een waardig diplomaat was, is al lange tijd bekend. Een prachtig voorbeeld hiervan is…
Van roddel tot rapport: Madame de Châtillon en de gestolen cassette
Op 13 juli 1657 schrijft Abraham De Wicquefort een brief aan Johan de Witt over de gebeurtenissen aan het Franse hof van Lodewijk XIV. Hoewel hij meldt dat er ‘niets bijzonders’ is gebeurd op politiek vlak, beschrijft hij wel een intrige die veel stof deed opwaaien. Madame de Châtillon en abt Fouquet, twee prominente figuren…
Nieuwe radio-aandacht voor het onderzoek naar de brieven van Johan de Witt
In het NPO Radio 1-programma De Nacht van de Wetenschap vertelt Ineke Huysman aan Renette Kwakkenbos over het grootschalige onderzoek naar de duizenden brieven van Johan de Witt. Ze legt uit hoe digitalisering en tekstherkenning nieuwe inzichten bieden in De Witts leven, netwerk en politieke wereld, en hoe zijn correspondentie de zeventiende eeuw een menselijk…
De vriendschap tussen de families De Witt en De Ruyter
Tussen de losse papieren van Johan de Witt vonden we onlangs een kladje van zijn brief aan vice-admiraal Michiel de Ruyter, met wie hij een bijzonder goede verstandhouding had opgebouwd tijdens zijn verblijf op de vloot. Dat De Witt en De Ruyter elkaar vertrouwden en goed met elkaar overweg konden, wisten we al uit hun…
15 november: Nieuwe Kerk Den Haag: bijeenkomst bij het graf van de De Witten
Op 15 november werd in de Nieuwe Kerk, Spui 175 Den Haag bij het anonieme graf 77 van Johan en Cornelis de Witt, de bijeenkomst ‘Grafcultuur, geschiedenis en nalatenschap’ gehouden. Celine Oldenhage, Lex van Tilborg en Jean-Marc van Tol belichtten De Witts betekenis voor stad en land in een bredere historische en culturele context, ingeleid…
Correspondentie in crisistijd
Van Johan de Witts conceptbrieven, de zogenoemde minuten, zijn er duizenden overgeleverd. Gewoonlijk schreef hij deze in klad, waarna een van zijn klerken de tekst in het net overschreef. Toch zijn er soms tussen die kladbrieven ook originele, verzonden brieven bewaard gebleven, mét handtekening, adressering en vouwsporen. De Witt legde zelf uit waarom dat zo…
Liefde of politiek? Het huwelijk van Johan de Witt en Wendela Bicker
Johan de Witt kennen we vooral als raadpensionaris van Holland, een scherpzinnig politicus en de drijvende kracht achter de Republiek in de tweede helft van de 17e eeuw. Maar achter het politieke boegbeeld zat ook een echtgenoot en vader. Zijn huwelijk met Wendela Bicker wordt vaak afgedaan als een strategische zet: een verbintenis tussen Hollands…









