Omdat de Vlaamse BD-bedrijven hadden aangegeven de relatie met Stichting Demeter soms als ‘ver-weg’ te ervaren, heb ik in september het initiatief genomen om een ‘Ronde door Vlaanderen’ te houden langs (bijna) alle Vlaamse Demeter bedrijven. België heeft geen eigen Demeter- certificeringsorganisatie. In plaats daarvan verzorgt Stichting Demeter de certificering voor Vlaanderen en de Franse Demeter organisatie verzorgt de certificering voor Wallonië. In Vlaanderen zitten in totaal 10 Demeter gecertificeerde landbouw bedrijven, waarvan ik er één vorig jaar (De Widar Zorgboerderij) – en in september 2025 acht bedrijven heb kunnen bezoeken.
Het was een inspirerende ronde waarbij ik overal bijzonder gastvrij werd ontvangen door zeer lieve en vriendelijke boeren. Ik was onder de indruk van de toewijding en de drive van hen om Demeter gecertificeerd te zijn en dit ook uit te dragen, ondanks dat er niet of nauwelijks vraag is naar Demeter vanuit de markt omdat het keurmerk in België vrij onbekend is. Ook bijzonder in Vlaanderen is dat de Collegiale Toetsing groepen gemengd zijn met ook niet- Demeter gecertificeerde bedrijven die zichzelf doorgaans als ‘aspirant’ beschouwen. Mede dankzij de inzet van CT begeleiders Ineke Docx en Geert Iserbyt schakelen daarom Vlaamse bedrijven doorgaans in zeer korte tijd om naar Demeter na de keuze om zichtbaar het keurmerk te voeren. Afgelopen jaar konden de bedrijven Ourobouros en de Fruittuin zelfs zonder doorschakelperiode direct Demeter licentiehouder worden.
Wat me verder opviel is dat alle bedrijven een grote professionaliteit, vakmanschap, verzorgdheid en zorgvuldigheid uitstralen. Ook mooi om te zien is de sterke verbinding tussen de bedrijven. Er is veel onderling contact en men vindt steun en inspiratie bij elkaar. Ze ondernemen bijvoorbeeld samen het preparaten maken en ze gaan jaarlijks met elkaar naar de Landbouwconferentie in Dornach. Erg bijzonder vind ik de samenwerkingsvorm “de Vroente” tussen drie groentepakketbedrijven (De Kollebloem, Ouroborous en De Zonnekouter) die in dezelfde regio opereren. In plaats van elkaar te beconcurreren, zijn ze juist gaan samenwerken; ze hebben een gezamenlijk teeltplan en delen een coöperatieve winkel in Gent met elkaar. Om deze unieke samenwerking gezond te houden gaan ze o.a. jaarlijks met elkaar op inspiratieweekend.
Ook opvallend vond ik dat er veel vernieuwing is op het gebied van eigenaarschap. Een aantal Vlaamse bedrijven zijn bijvoorbeeld Coöperatieve Vennootschappen geworden waarbij de grond wordt vrij gekocht en de ondernemers in coöperatieve vorm samenwerken. Verdere hoogtepunten van de reis waren de mooie, persoonlijke gesprekken over zowel de vreugden als de uitdagingen van het BD boer zijn. En ten slotte het wandelen door de wijngoed de Vallei en hun bijzondere combinatie van de BD methode met Electro cultuur zal ik ook niet snel vergeten.
Demeter Landbouw certificeerder Elise Padmos
foto’s op volgorde: 1.De Blauwe Spie, 2. De prachtige winkel van de Wassende Maan, 3. Derde generatie Fruitboer Michel Frisque bij zijn hoogstamboomgaard die meer dan 100 jaar oud is, 4. Fruitboer Gaia van de fruittuin bij haar nieuwe koetje, 5. Geitenboerin Silke van t’Reigershof bij haar zeer structuur-hoogwaardige voer voor de dieren, 6. Ruben van de Kollebloem, 7. Tuinder Karel van Ouroborous bij zijn eigen komkommer ras-in-ontwikkeling, 8. Wijnboer Jacques van Wijngoed de Vallei, 8.
